دسته‌بندی نشده, مراقبت و سلامتی

هفته ی حمایت از بیماران کلیوی

هفته حمایت از بیماران کلیوی

آناتومی کلیه

کلیه ها یکی از اندام های داخلی بدن هستند که شبیه به لوبیا و قهوه ای رنگ می باشند.این اندام،در دو طرف پهلوها یا در واقع در طرفین ستون فقرات قرار گرفته اند.

به دلیل موقعیت قرارگیری و شکل ظاهری کبد،کلیه ی راست کمی پایین تر از کلیه ی چپ قرار گرفته است.وزن کلیه در هر فرد بالغ حدود ۱۵۰ گرم می باشد.

وظایف و کار کلیه ها در بدن بسیار مهم است.هر انسانی برای زنده ماندن و ادامه ی حیات،حداقل به یکی از کلیه ها نیاز دارد.

در این مقاله به شرح برخی از وظایف کلیه ها می پردازیم.

 

وظایف کلیه ها

یکی از وظایف مهم کلیه ها،پاک کردن و تصفیه ی خون از مواد زائد و سمی است.مواد زائد تولید شده در بدن،که در اثر متابولیسم بدن و یا مواد خوراکی به وجود آمده اند،از طریق کلیه ها دفع میشوند.

خون از طریق سرخرگ کلیوی وارد کلیه ها می شود و کلیه آن را مانند یک پمپ تصفیه،از مواد زائد پاک میکند.هر انسان به صورت تقریبی ۵ لیتر خون در بدنش دارد که کلیه ها آن را در روز توسط صافی یا فیلتر های بسیار ریز کلیه که نفرون نامیده میشود، ۴۰۰ بار تصفیه میکنند.دفع آن نیز از طریق ادرار انجام میشود.

از دیگر کارهایی که کلیه ها انجام میدهند،در تعادل نگه داشتن حجم مایعات و مواد معدنی در بدن و همچنین واکنش به هورمون هایی که مغز به آنها میفرستد است.

جالب است که بدانید کلیه ها هم هورمونی می سازند که به بدن دستور تولید گلبول های قرمز خون را میدهند.

 

بیماری های کلیوی

بیماری کلیوی مزمن،که در مراحل اولیه علائمی نداشته،عبارت است از؛ فقدان عملکرد کلیه به مرور زمان.این بیماری اگر به مراحل پیشرفته برسد،شاهد افزایش چشمگیر مایعات،الکترولیت ها و مواد زائد در بدن خواهیم بود.

بیماری مزمن کلیه اگر درمان نشود در نهایت منجر به نارسایی  کلیه میشود.در این مرحله فرد بدون دیالیز یا دریافت پیوند کلیه زنده نخواهد ماند.

بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی،معمولا با کاهش دائمی عملکرد کلیه ها مواجه هستند که دلیل آن معمولا یک مشکل یا بیماری مثل فشار خون و یا دیابت میباشد.در واقع بیش از نیمی از افرادی که به دیابت نوع ۱ مبتلا هستند،به نارسایی ها و یا بیماری مزمن کلیوی دچار خواهند شد.

نحوه ی تشخیص بیماری های مزمن کلیوی

با انجام چند آزمایش و روش ساده که در زیر آمده است، میتوان به وجود این بیماری در بدن پی برد؛

  • آزمایش ادرار و بررسی بودن یا نبودن پروتئین در ادرار
  • آزمایش خون و بررسی کراتینین موجود در خون
  • ایجاد تورم در مچ پا 
  • فشارخون بالا
  • خستگی مفرط
  • کاهش تمرکز
  • بی اشتهایی

نحوه ی درمان بیماران کلیوی

در مراحل ابتدایی و بنابر نسبت پیشرفتگی بیماری،ممکن است با مصرف داروهای خاص به تجویز پزشک درمان شود.ولی اگر بیماری وارد مراحل حادتر شود،بیمار به انجام عمل دیالیز و یا حتی پیوند کلیه،نیاز خواهد داشت.

دیالیز: در صورتی که بیمار کلیوی وارد فاز حاد بیماری شود،نیاز به انجام دیالیز که در واقع نوعی فیلتراسیون مصنوعی به شمار میرود،خواهد داشت.در دیالیز خون وارد یک دستگاه می شود تا عملیات تصفیه، روی آن انجام شود.

مدت زمان دیالیز: نارسایی کلیه در برخی مواقع به صورت یک مشکل موقتی پیش می آید.بنابراین باید پس از بهبود کلیه ها،عمل دیالیز را متوقف نمود.اما در برخی از موارد حاد،که بیمار به پیوند کلیه احتیاج دارد،باید تا زمان پیدا شدن یک کلیه مناسب برای وی دیالیز را انجام داد.

کسانی که امکان جراحی پیوند را ندارند نیز،شاید ناچار باشند برای ادامه ی حیات دیالیز انجام دهند.

انواع دیالیز:

۱- همودیالیز: در همودیالیز یا دیالیز با دستگاه، یک سوزن را وارد بازو و یا ران پا میکنند.این سوزن متصل به یک لوله می باشد.خون از طریق این لوله وارد دستگاه دیالیز شده و پس از تصفیه از طریق یک لوله ی دیگر به بدن وارد می شود.

همودیالیز را باید هفته ای ۳ مرتبه و در هر نوبت ۴ ساعت انجام داد.

۲- دیالیز صفاقی: در این نوع دیالیز به جای دستگاه از لایه ی صفاقی که روی اعضای داخلی بدن مثل معده و روده را میپوشاند،استفاده می شود.

صفاق مانند کلیه دارای هزاران رگ خونی است که آن را به یک دستگاه تصفیه بسیار کار آمدبدل کرده است.

قبل از شروع این عملیات،یک برش در نزدیکی ناف ایجاد کرده و لوله ای باریک به نام کاتتر را به داخل شکم و فضای صفاقی دارد میکنند.این لوله برای همیشه در این قسمت باقی خواهد ماند.یک مایع مخصوص از راه کاتتر به داخل فضای صفاقی وارد میشود.همانطور که خون در رگ های صفاقی از مجاورت این مایع میگذرد،مواد زائد و مایعات اضافی از خون به مایع جذب میشوند.

این مایع پس از چند ساعت،از شکم به بیرون تخلیه شده و مایع دیالیز جدید راجایگزین میکنند.معمولا هرروز ۴ بار تعویض مایع انجام می شود و هربار حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه زمان خواهد برد.

 

 

نگهداری از کلیه

۱. فشار خون خود را توسط فشار سنج کنترل کنید و آن را پایین تر از ۱۲۰ روی ۸۰ نگه دارید.

۲. در صورتی که مبتلا به دیابت هستید تحت نظارت پزشک باشید و قند خود را مرتبا به وسیله ی دستگاه تست قند خون کنترل کنید.

(بوعلی مارکت عرضه کننده ی انواع دستگاه تست قند خون و نوار تست قندخون می باشد.)

۳. رژیم غذایی مناسب داشته باشید و از میوه ها و سبزیجات استفاده کنید.

۴. ورزش روزانه داشته باشید.

۵. از مصرف بیش از حد نمک بپرهیزید.

۶. از مصرف دخانیات دوری کنید.

۷. چک آپ سالیانه داشته باشید.

۸. آب فراوان بنوشید.روزی ۶-۸ لیوان.

۹. آزمایش های کلیه ی  تجویزی دکتر را حتما انجام دهید.

هفته ی حمایت از بیماران کلیوی گرامی باد!🎉

1 دیدگاه در “هفته ی حمایت از بیماران کلیوی

  1. شهین افشار تهرانی گفت:

    بسیار مطالب سودمندی دارید.سپاس

دیدگاهتان را بنویسید